وقتی دندان‌های دائمی درون حفره دهان ظاهر می‌شوند، با سرعتی حدود 1mm در ماه رویش می‌یابند تا اینکه به دندان مقابل تماس پیدا می‌کنند. از آن به بعد سرعت رویش در حد تکامل عمودی راموس است. در زمان رشد کودک، طول راموس بیشتر می‌شود و اگر دندان‌ها از لحاظ عمودی رویش نکنند، تماس اکلوزالی بین آنها و دندان‌های مقابل از بین می‌رود. دندان‌ها همیشه رویش عمودی دارند تا این اتفاق رخ ندهد. بعضی مواقع یک دندان کشیده می‌شود و دندان روبرو رویش بیشتری پیدا می‌کند و وارد فضای مقابل می‌شود و در واقع رویش بیشتری رخ می‌دهد. اگر سایش دندان‌ها هم بخاطر براکسیسم رخ بدهد باز رویش عمودی بیشتر می‌شود تا تماس بین دندان‌های بالا و پایین از بین نرود.
• اگر D بيفتد احتمال مزيالي شدن E بسيار نادر است اما اگر E بيفتد احتمال مزيالي شدن 6 بسيار زياد است كه خود منجر به از دست رفتن فضا و بروز كرادينگ مي‌شود. در قوس بالا 6 نه تنها مزياله مي‌شود بلكه معمولاً چرخش هم پيدا مي‌كند و مزيال آن پالاتالي مي‌شود.
• بهتر است وقتي دندانهاي D و E با هم از بين مي‌روند براي بالا يك پالاتال بار و براي پايين يك لينگوال آرچ بسازيد تا فضا حفظ شود. البته اگر قرار است در آينده درمان كشيدني براي بيمار انجام دهيد ديگر نياز به ساخت اين دستگاه‌ها نداريد چون ديگر نيازي به حفظ فضا نيست.
• كشيدن زودهنگام دندانهاي D و E باعث تسريع رويش پرمولرهاي دائمي زيرشان مي‌شوند ولي اثري روي تسريع در تشكيل و بسته شدن آپكس ريشه دندان‌ها ندارد.
• پوسيدگي، نكروز، ترميم يا حتي كشيدن مولرهاي شيري باعث تسريع رويش پرمولرهاي زير آنها مي‌شود.
• اگر قبل از تشكيل نصف ريشه پرمولرها، مولرهاي شيري كشيده بشوند، گرچه در ابتدا رويش سريعي خواهند داشت ولي بعد از آن رويش پرمولرها آهسته‌تر و حضور در حفره دهان به تاخير مي‌افتد.
• بين تمام كشيدني‌هاي دندانهاي شيري، كشيدن E بالا بيشترين شانس از بين رفتن فضا را دارد.
• بعد از كشيدن شيري‌ها، از بين رفتن فضا در فك بالا هميشه با حركت مزيالي خلفي‌ها رخ مي‌دهد، ولي در منديبل با حركت ديستالي قدامي‌ها و مزيالي خلفي‌ها رخ مي‌دهد.
• حداكثر از بين رفتن فضا در شش ماه اول كشيدن و تا مقدار جزيي تا يك سال بعد از آن هم رخ مي‌دهد، لذا اگر بيش از يكسال از كشيدن مولر شيري بيماري مي‌گذرد، ساختن فضا نگهدار معني ندارد.
• وقتي D پايين زودهنگام كشيده شود، معمولاً خلفي‌ها مزياله نمي‌شوند ولي قدامي‌ها حتماَ ديستاله مي‌شوند و قدري از فضا از بين مي‌رود.
• وقتي D بالا زودهنگام كشيده شود، معمولاَ خلفي‌ها مزياله مي‌شوند. اگر خلفي‌ها در حال رويش باشند كه شديداَ مزياله مي‌شوند. كشيدن D بالا بعد از 10 سالگي خيلي باعث ديستاله شدن قدامي‌هاي بالا نمي‌شود.
• اختلاف در زمان رويش دندانهاي چپ و راست تا شش ماه طبيعي است ولي بيشتر از آن را بايد دقيق بررسي نمود. معمولاَ اين موارد در ناحيه پرمولري بيشتر رخ مي‌دهد.
• آنكيلوز E هم مي‌تواند مشكلاتي ايجاد كند مثلاً منجر به كج در آمدن پرمولر مي‌شود. اگر دندان آنكيلوز شده تماس اكلوزالي خود را از دست داده باشد مانع تكامل رشد عمودي فك مي‌گردد.
وقتي C يا D پايين را در بيماري كه كرادينگ قدام پايين دارد بكشيد، فضا آن سريع از بين مي‌رود، پس انتظار عقب رفتن انسيزورها و اضافه شدن اورجت و رويش انسيزورها در بُعد عمودي (ديپ بايت شدن بيمار) را داشته باشيد.
اما اگر كرادينگ نداشته باشيد يا حتي فضا بين دندان‌ها باشد و اين دندانهاي C يا D كشيده بشوند اتفاق خاصي رخ نمي‌دهد و فضا از بين نمي‌رود، لذا نيازي هم به ساخت فضا نگهدارنده نيست.
شماره دندان كشيده شده و از بين رفتن فضا
وقتي E بالا يا پايين كشيده بشود، خلفي‌ها مزياله مي‌شوند و فضا از بين مي‌رود.
وقتي D بالا يا پايين كشيده بشود، خلفي‌ها مزياله و قدامي‌ها هم ديستاله مي‌شوند و فضا از بين مي‌رود البته در بالا بيشتر خلفي‌ها فضا را مصرف مي‌كنند ولي در پايين قدامي‌ها بيشتر فضا را مصرف مي‌كنند.
وقتي C بالا يا پايين كشيده بشود عمدتاً قدامي‌ها فضا را مصرف مي‌كنند و حركت مزيالي خلفي ديده نمي‌شود.
فضا در بيمار ديپ بايتي بيشتر از اپن بايتي از بين مي‌رود.
فضا پايين در بيمار 1/ClII بيشتر از بين مي‌رود.
اگر اكلوژن محكمي بين مولرهاي دايمي باشد فضا كمتر از بين مي‌رود تا بيماري كه اكلوژن محكمي ندارد.
نقش بسيار مهمي دارد. هر چه در سن كمتر دندان شيري كشيده شود، شانس از بين رفتن فضا بيشتر است. البته بيشترين ميزان آن هم در يك سال اول بعد از كشيدن رخ مي‌دهد.
اگر قبل از رويش مولر دايمي دندان D يا E كشيده بشوند مزياله شدن شديدي در مولر اول دايمي رخ مي‌دهد حتي اگر هيچ كرادينگي نباشد.
در بيماري كه عضله منتاليس قوي دارد يا زبان در موقعيت فوقاني قرار دارد وقتي كانين شيري يا مولرهاي شيري پايين كشيده شوند، به طرز چشمگيري فضا از بين مي‌رود. ديستاله شدن قدامي‌ها هم در اين گروه از بيماران شديداً رخ مي‌دهد.
كشيدن شيري در اين بيماران منجر به از دست رفتن سريع فضا مي‌شود.
وقتي دندانهاي مجاور ناحيه دندان شيري كه زودهنگام كشيده شده در حال رويش باشند، فضا آن را خيلي سريع اشغال مي‌كنند.
بعد از ارزيابي كامل فضا كارهای زير را مي‌شود انجام داد:
1.حفظ فضا (space maintenance)
2.برگرداندن فضا (space regaining)
3.بدست آوردن فضا (space creation)
4.بستن فضا (space closure)
5.تحت كنترل گرفتن فضا (space supervision)
6.حفظ فضا (space maintenance)
برای مشاهده ویدیو آموزشی مرحله دندانی شیری - دایمی قسمت اول اینجا کلیک کنید
برای مشاهده ویدیو آموزش مرحله دندانی شیری - دایمی قسمت دوم اینجا کلیک کنید
برای آشنایی با میکس دنتیشن اینجا کلیک کنید
برای آشنایی با سر فصل های دوره های جامع ارتودنسی اینجا کلیک کنید
